Văn hóa cao bồi
Văn hóa cao bồi hay lối sống miền Viễn Tây là tất cả phong cách sống hoặc hành vi là kết quả của sự ảnh hưởng (thường là lãng mạn hóa) từ những quan điểm, đạo lý và lịch sử những gã hay nàng cao bồi miền Tây nước Mỹ.[1] Ngày nay những ảnh hưởng này có tác động đến khía cạnh lựa chọn của người dân về giải trí, tiêu khiển, trang phục và tiêu thụ sản phẩm hàng hóa. Ở thời điểm hiện tại thì văn hóa cao bồi được xem như tiểu văn hóa cũng như bao gồm cả những ảnh hưởng mạnh mẽ từ nền văn hóa của thổ dân châu Mỹ và người Mỹ gốc Mê-hi-cô.
Nguồn gốc
[sửa | sửa mã nguồn]Nguồn gốc của văn hóa cao bồi bắt nguồn từ những người Tây Ban Nha mang theo gia súc rồi định cư ở New Mexico và sau đó là Texas.[2] Trước thế kỷ 19, các chủ trang trại chủ yếu là người Tây Ban Nha trong khi những người làm việc tại đây là thổ dân. Vào cuối thập niên 1800, một trong ba cao bồi là người Mexico và mang đến cho phong cách sống những biểu tượng mang tính biểu tượng của nó như mũ, khăn quấn, cựa, kiềng, lariat và lasso.[3] Với sự di chuyển về phương tây mang theo nhiều sắc tộc khác biệt, tất cả đều có truyền thống văn hóa riêng của họ. Người Mỹ xứ Wales, là một ví dụ, đã có một lịch sử ở xứ Wales về việc thả rông gia súc và cừu, kết hợp tốt với công việc trang trại.[4]
Tiểu thuyết ba xu
[sửa | sửa mã nguồn]Bắt đầu từ thập niên 1860, dime novel[a] bắt đầu chia sẻ những câu chuyện sai lầm và lãng mạn hóa cao độ miền Viễn Tây, thu hút sự quan tâm của công chúng đối với thương mại và cuộc sống ở phía Tây Mississippi.[5]
Đài phát thanh, phim và truyền hình
[sửa | sửa mã nguồn]Trong suốt thế kỷ 20, đài phát thanh, điện ảnh và truyền hình có ảnh hưởng sâu sắc đến thời trang và cách cư xử, đã xây dựng nền tảng ý nghĩa của việc sống một lối sống phương Tây, tuy nhiên phần lớn điều này mang tính chất phóng đại và hào nhoáng của Hollywood hơn là câu chuyện lịch sử.[6]
Những nhân vật đáng chú ý
[sửa | sửa mã nguồn]Sau đây là danh sách những người đáng chú ý đã sống hoặc đang sống theo lối sống Viễn Tây trước sự thay đổi về công nghệ và xã hội vào đầu thế kỷ 20. Danh sách này không bao gồm những người sống trong thế kỷ 19, những người đang sống ở nơi được coi là miền Viễn Tây và bận tâm với các chuẩn mực phương Tây thời đó.
Để được đưa vào danh sách này, người đó phải đáng chú ý và có một bài viết trên Wikipedia cho thấy họ đã hoặc đang bị ảnh hưởng bởi lối sống phương Tây hoặc phải có tài liệu tham khảo cho thấy tuyên bố của họ. Đây không phải là danh sách dành cho các nghệ sĩ hoặc nghệ sĩ giải trí đóng phim cao bồi Viễn Tây hoặc tạo ra một chủ đề nghệ thuật phương Tây mà họ chỉ được ghi nhận. Tương tự như vậy, nó không phải dành cho một chính trị gia chỉ được chụp ảnh trong chiếc mũ cao bồi cho một sự kiện, cũng không phải cho một người nổi tiếng đi giày cao bồi. Nhiều người trong danh sách này đã tham gia vào nhiều phân loại và chỉ được đặt dưới phân loại mà chúng được công nhận nhiều nhất.
Nghệ thuật
[sửa | sửa mã nguồn]- Joe Beeler
- Elsa Spear Byron, nhiếp ảnh gia
- Evelyn Cameron, nhiếp ảnh gia, nhà văn
- Deborah Copenhaver Fellows, nhà điêu khắc
- Edward S. Curtis, nhiếp ảnh gia
- L. Frank
- Laura Gilpin, nhiếp ảnh gia
- Chúc ngủ ngon, nhà điêu khắc
- Hildred Goodwine, người vẽ tranh minh họa
- Maria Martinez
- Georgia O'Keeffe
- George Phippen
- Frederic Remington, họa sĩ
- Charles Marion Russell
- Howard Terpning
- Frank McCarthy
Kinh doanh
[sửa | sửa mã nguồn]- Minnie Lou Bradley, chủ tịch của Hiệp hội Angus Hoa Kỳ
- Nellie Cashman
- Nudie Cohn
- Mary Colter, kiến trúc sư
- Margaret Formby, người sáng lập Bảo tàng Nữ cao bồi Quốc gia và Đại sảnh Danh vọng
- Temple Grandin, nhà phát minh
- Enid Justin, người sáng lập Nocona Boot Company
- Anne Windfohr Marion, người sáng lập Bảo tàng Georgia O'Keeffe
- Anna Mebus Martin
- Mollie Taylor Stevenson Jr., người sáng lập Bảo tàng Cao bồi Hoa Kỳ
- Jackie Worthington, người sáng lập Hiệp hội Rodeo Girls
Phim và truyền hình
[sửa | sửa mã nguồn]- Rex Allen, diễn viên
- Wilford Brimley, diễn viên, ca sĩ, cao bồi
- Yakima Canutt, nhà vô địch rodeo, diễn viên, đạo diễn
- Sunset Carson, diễn viên
- Iron Eyes Cody, diễn viên
- Robert Conrad, diễn viên, ca sĩ
- Eddie Dean, ca sĩ, diễn viên
- Joey Rocketshoes Dillon, ca sĩ kiêm nhạc sĩ, tay súng, diễn viên, diễn viên hài
- Helen Gibson diễn viên, nữ diễn viên đóng thế
- Hoot Gibson
- Lorne Greene, diễn viên, ca sĩ
- William S. Hart, diễn viên, đạo diễn, nhà văn
- Jack Hoxie, nghệ sĩ rodeo, diễn viên
- Al Jennings
- Ben Johnson, diễn viên, diễn viên đóng thế, nhà vô địch rodeo
- Lash LaRue, diễn viên
- Tom Mix, diễn viên
- Clayton Moore, diễn viên
- Slim Pickens, diễn viên, người biểu diễn rodeo
- Ronald Reagan, diễn viên
- Charles Starrett, diễn viên
- Bob Steele, diễn viên
- Will Roberts, diễn viên
- Will Rogers, diễn viên, chuyên gia laze, diễn viên hài, nhà từ thiện
- Wes Studi, diễn viên
- Fred Thompson, diễn viên
- Tom Tyler, diễn viên
- John Wayne, diễn viên
- Dennis Weaver, diễn viên, nhà hoạt động môi trường
Âm nhạc
[sửa | sửa mã nguồn]- Roy Acuff
- Tommy Allsup
- Lynne Anderson
- Gene Autry, diễn viên, ca sĩ kiêm nhạc sĩ
- Junior Barnard
- Bill Barwick
- Joe Bethancourt
- Johnny Bond
- Bill Boyd
- Cecil Brower
- Milton Brown
- Joe Carr
- Bill Carson
- Wilf Carter
- Johnny Cash
- Al Clauser
- Patsy Cline
- Hurshul Clothier
- Cowboy Copas
- Eddie Dean, ca sĩ, diễn viên
- Little Jimmy Dickens
- Jimmie Dolan
- Tommy Duncan
- Bob Dunn
- Don Edwards
- Dale Evans, diễn viên, ca sĩ
- Juni Fisher
- Curley Fletcher
- Scott Franklin
- Porky Freeman
- Lefty Frizzell
- Girls of the Golden West
- Jack Guthrie
- Monte Hale, diễn viên, ca sĩ
- Tom T. Hall
- Adolph Hofner
- Johnny Horton
- Billy Hughes
- Hoàng tử Albert Hunt
- Wanda Jackson
- Frankie Laine
- Fred lao động
- Chris LeDoux, ca sĩ, nhà vô địch rodeo
- Merl Lindsay
- Corb Lund và Hurtin 'Albertans
- Rose Maddox
- Joe Maphis
- Leon McAuliffe
- Patsy Montana
- Little Moore
- Moon Mullican
- Michael Martin Murphey
- Red Murrell
- Willie Nelson
- Bob Nolan
- Buck Owens
- Webb Pierce
- Ray Price
- Ban nhạc Quebe Sisters
- Leon Rausch
- Riders in the Sky
- Tex Ritter
- Jimmie Rodgers
- Marty Robbins
- Roy Rogers, diễn viên, ca sĩ
- Smokey Rogers
- Tom Russell
- Eldon Shamblin
- Arkie Shibley
- Hank Snow
- Tim Spencer
- Red Steagall
- Dave Stogner
- Hank Thompson
- Ernest Tubb
- Ian Tyson
- Porter Wagoner
- Jimmy Wakely
- Cindy Walker
- Kitty Wells
- Johnny Western
- Speedy West
- Paul Westmoreland
- John I. White
- Ray Whitley
- Slim Whitman
- Hank Williams
- Tex Williams
- Bob Wills
Văn học
[sửa | sửa mã nguồn]- Andy Adams, nhà văn tiểu thuyết
- Don Bendell, tác giả, chủ trang trại
- Eulalia Bourne
- Matt Braun, tác giả, chủ trang trại
- Willa Cather
- Ralph Compton
- Robert J. Conley
- Walt Coburn, tác giả và con trai của người sáng lập Trang trại Circle C nổi tiếng
- Angie Debo
- Chris Enss
- Zane Grey, tác giả và nha sĩ
- Fred Grove
- Laura Ingalls Wilder, tác giả
- Craig Johnson, tác giả
- Terry C. Johnston
- Elmer Kelton
- Mike Kearby, tác giả và nhà phát minh
- Louis L'Amour, tiểu thuyết gia và người viết truyện ngắn
- Caroline Lockhart, nhà báo và tác giả
- Stan Lynde, tác giả và họa sĩ minh họa
- Lorin Morgan-Richards, tác giả và họa sĩ minh họa
- Mari Sandoz
- Elizabeth Savage
- Thomas Savage
- Jack Schaefer
Chính trị
[sửa | sửa mã nguồn]Người biểu diễn Rodeo và Wild West
[sửa | sửa mã nguồn]- Tillie Baldwin
- Faye Blackstone
- Earl W. Bascom, nghệ sĩ biểu diễn rodeo lộng lẫy nhất, nhà phát minh thiết bị rodeo, được giới thiệu vào các hội trường rodeo chuyên nghiệp của Mỹ và Canada nổi tiếng
- Everett Bowman
- Louis Brooks
- Trevor Brazile, nhà vô địch rodeo thế giới
- Ann Lowdon Call, nhà vô địch Pleasure Driving
- Clay Carr
- Roy Cooper
- Tom R. Ferguson
- Lewis Feild
- Bee Ho Gray
- Prairie Rose Henderson, người cưỡi ngựa
- Ryan Jarrett Nhà vô địch rodeo Hall of Fame
- Bill Linderman
- Phil Lyne
- Larry Mahan
- Bonnie McCarroll
- Vera McGinnis
- Dan Mortensen
- Lucille Mulhall
- Ty Murray
- Annie Oakley
- Alice Greenough Orr
- Lulu Bell Parr
- Benny Reynolds
- Ruth Roach
- Fern Sawyer
- Jim Shoulders
- Fannie Sperry Steele
- Buck Taylor
- Casey Tibbs, người biểu diễn rodeo và diễn viên
- Fred Whitfield, người biểu diễn rodeo
Cưỡi bò tót
[sửa | sửa mã nguồn]- Art Acord, nhà vô địch rodeo, diễn viên
- Warren G. Brown
- J.W. Harris
- Tuff Hedeman
- Scott Mendes
- Shane Proctor
- Charles Sampson, người cưỡi bò
- Jim "Razor" Sharp
- Wesley Silcox
- Jan Youren
Vị trí đáng chú ý
[sửa | sửa mã nguồn]Thị trấn ma mở cửa cho du lịch
[sửa | sửa mã nguồn]- Abilene, Kansas
- Aspen, Colorado
- Bandera, Texas
- Bannack, Montana
- Bishop, California
- Bodie, California
- Buffalo, Wyoming
- Thị trấn ma Calico
- Columbia, California
- Cody, Wyoming
- Deadwood, Nam Dakota
- Dodge City, Kansas
- Suối nước nóng Dunton, Colorado
- Durango, Colorado
- Elk Falls, Kansas
- Fort Smith, Arkansas
- Garnet, Montana
- Idaho City, Idaho
- Jerome, Arizona
- Julian, California
- Kennecott, Alaska
- Laramie, Wyoming
- Lincoln, New Mexico
- Oatman, Arizona
- Old Town San Diego, California
- Randsburg, California
- Rhyolite, Nevada
- Sheridan, Wyoming
- St. Elmo, Colorado
- Telluride, Colorado
- Tombstone, Arizona
- Trinidad, Colorado
- Virginia City, Montana
- Vulture Mine, Arizona
Di tích lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]Ghi chú
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Dime novel là tiểu thuyết rẻ tiền, có thể mua bằng 1 đồng xu dime, còn được gọi là tiểu thuyết ba xu
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ David Dary (1989). Cowboy Culture: A Saga of Five Centuries (ấn bản thứ 2). thành phố Lawrence, bang Kansas, Hoa Kỳ: Nhà xuất bản Đại học Kansas. tr. XI. ISBN 978-0-7006-0390-9.
- ^ Dary 1989, tr. 3
- ^ “'The Magnificent Seven,' 'The Lone Ranger,' and the Whitewashing of Western Movies”. The Atlantic. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2017.
- ^ Robin Turner (20 tháng 1 năm 2016). “The Welsh roots of America's Wild West gunslingers revealed”. Wales Online. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2017.
- ^ “Dime Novels”. Newberry. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 4 năm 2017. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2017.
- ^ “Slapping Leather: Two Westerns that are Actually Accurate | Field & Stream”. Fieldandstream.com. 16 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2017.